Rozmowa kwalifikacyjna to najważniejszy etap w poszukiwaniu pracy. To realna szansa na zmianę perspektyw zawodowych, ale też całego życia. Podczas spotkania z rekruterem mamy około godziny na zaprezentowanie kompetencji, doświadczenia i osobowości, a także nakreślenie najmocniejszych stron. Warto dobrze wykorzystać ten czas – uniknąć podstawowych błędów i dzięki temu pozytywnie zapisać się w pamięci rozmówcy.

Sukces rozmowy rekrutacyjnej w dużym stopniu zależy od nastawienia i przygotowania. W obliczu stresu – standardowo występującego podczas spotkania o pracę – łatwiej jednak popełnić podstawowe błędy, np. związane z mową ciała czy zachowaniem. Tymczasem ocenie podlega nie tylko to, co mówi kandydat, ale także jego kultura osobista, zaangażowanie i autentyczność. Te wszystkie elementy składają się bowiem na obraz człowieka, który może dołączyć do organizacji.

1. Brak przygotowania

Przyszły pracodawca zakłada, że skoro kandydat ubiega się o stanowisko w firmie, to posiada podstawową wiedzę na temat organizacji. Stąd też pytania typu „Co Pan wie o naszej firmie?” czy „Dlaczego chciałaby Pani pracować właśnie u nas?” nie powinny być zaskoczeniem. Nadrzędnym elementem poprzedzającym każde spotkanie w sprawie pracy powinno więc być solidne przygotowanie – znalezienie informacji o firmie i przemyślenie odpowiedzi na prawdopodobne pytania rekrutera. Warto również zastanowić się nad pytaniami, które sami chcielibyśmy zadać rozmówcy. Znajomość ogólnodostępnych informacji na temat firmy świadczy też o szacunku dla pracodawcy i realnym zainteresowaniu ofertą pracy. Kandydat, który o tym zapomina i przychodzi na spotkanie bez odrobionej pracy domowej, może być odebrany jako nieprofesjonalny.

2. Krytykowanie byłego pracodawcy

Wyrażanie negatywnych opinii o obecnym i byłych pracodawcach, a także zbyt emocjonalne przedstawianie powodów zakończenia współpracy jest źle odbierane podczas rozmowy rekrutacyjnej. Krytyka poprzednich miejsc pracy może być postrzegana jako brak lojalności i wzbudzić u potencjalnego pracodawcy szereg obaw związanych z zatrudnieniem pracownika, który zamiast skupić się na pozytywnych doświadczeniach, koncentruje się wyłącznie na krytyce. Zasada jest prosta – o byłym pracodawcy wypowiadamy się pozytywnie lub wcale. Jeśli zostaniesz skonfrontowany z trudnym pytaniem, najlepiej wypowiadać się z rozwagą, starając się zachować przy tym obiektywizm opisywanych zdarzeń.

3. Rozmowa kwalifikacyjna a brak kultury osobistej

Sposób, w jaki mówimy, reagujemy na pytania i opinie rekrutera odgrywa ogromną rolę. Błędy wynikające ze złego zachowania, arogancji, a nawet niewłaściwego ubioru, mogą spowodować dyskwalifikację kandydata. Z reguły firmy nie poszukują bowiem pracowników, którym brakuje kultury osobistej, zachowują się nieprofesjonalnie lub są po prostu niegrzeczni – zwłaszcza w sytuacji, gdy powinno im zależeć na zrobieniu dobrego wrażenia na rozmówcy. Każdy zatrudniony powinien być wizytówką swojego pracodawcy, dlatego kultura osobista ma szczególne znaczenie podczas rozmowy rekrutacyjnej.

4. Negatywna mowa ciała

Komunikacja niewerbalna stanowi ogromną część naszego przekazu. Mowa ciała znacząco wpływa na relacje międzyludzkie i to, jak jesteśmy odbierani. Zdarza się, że kandydaci nie zdają sobie sprawy z komunikatów, które „wysyłają” podczas rozmowy kwalifikacyjnej. Niewłaściwa mimika twarzy, zbytnia nerwowość czy bawienie się dłońmi lub długopisem, odbierane są jako brak pewności. Odwracają też uwagę od przekazu słownego, a tym samym negatywnie wpływają na odbiór rozmówcy. Jeśli nie kontrolujemy mowy swojego ciała, odbiór naszej osoby przez rekrutera może odbiegać od zamierzonego przekazu werbalnego. Ponadto pracodawca, który w naszej postawie dostrzega wysoki poziom stresu, może mieć wątpliwości, czy sprostamy wyzwaniom w nowej pracy.

5. Gadatliwość

Ważnym elementem rozmowy kwalifikacyjnej jest precyzyjne odpowiadanie na zadawane pytania. Kandydat powinien uważnie słuchać rozmówcy i nie odbiegać od podejmowanego tematu. Trudno ocenić kompetencje potencjalnego pracownika, jeśli jego odpowiedzi nie są merytoryczne i precyzyjne lub przechodzą na kolejne tematy, bardzo odległe od istoty pytania. Podstawowym błędem jest także przerywanie rekruterowi lub niedopuszczanie go do głosu. Pamiętajmy, że podstawowym celem spotkań w sprawie pracy jest rozmowa i wzajemne poznanie swoich oczekiwań. Jeśli na skutek naszej nadmiernej gadatliwości rekruterowi nie uda się pozyskać informacji niezbędnych przy podejmowaniu decyzji o zatrudnieniu, to rośnie prawdopodobieństwo, że ofertę pracy otrzyma ktoś inny.

6. Rozmowa kwalifikacyjna a brak entuzjazmu

Zainteresowanie firmą i rozmówcą, a także zaangażowanie podczas rozmowy to podstawa sukcesu. Kandydat, który podczas rozmowy emanuje obojętnością i wycofaniem daje komunikat, że tak naprawdę nie zależy mu na otrzymaniu oferty. Mimo że taka postawa najczęściej wynika ze stresu, to warto zwrócić na nią szczególną uwagę. Jak? Przede wszystkim bardzo dobrze przygotować się do spotkania i poznać techniki pomagające zapanować nad emocjami.